Foliedruk; Wat is dat precies?

voorbeeld van traditionele foliedruk; diepdruk

Ik gebruik het graag in mijn ontwerpen en ook veel bruidsparen zijn er dol op: foliedruk! Op trouwkaarten, geboortekaartjes en andere feestelijke aankondigingen zie je steeds vaker glanzende elementjes in goud-, zilver- of koperkleur. Dankzij nieuwe technieken is het namelijk een betaalbare optie geworden. Leuk! Maar hoe werkt het precies?

Wat is foliedruk?
De glanzende onderdelen op kaartjes zoals de save the date hierboven, worden natuurlijk niet met gewone inkt gedrukt. Het is een goud-, zilver- of koperkleurige folie die op de kaartjes wordt aangebracht. Eerst wordt al het overige drukwerk voltooid, daarna zet de drukker het folie in een aparte drukgang op de kaartjes. Dat kan op twee manieren: met traditionele diepdruk, of op digitale wijze. Diepdrukfolie ligt ín de kaart, digitale folie ligt erop. Daardoor hebben beide soorten foliedruk hun geheel eigen uitstraling.

Traditionele foliedruk: diepdruk
Tot een aantal jaar terug had je altijd een soort metalen stempel nodig om folie op je drukwerk aan te brengen: een preeg of cliché. Nadat de vormgever het kaartje had ontworpen, moest er eerst zo'n cliché worden gemaakt, voor het deel van het ontwerp dat in folie op de kaart moest komen. Voor ieder ontwerp een uniek stempel dus... je kunt je voorstellen dat dit een tijdrovende en kostbare klus is. 

Omdat de stempel echt ín het papier werd gedrukt, was voor deze techniek altijd een wat dikker papier nodig (denk aan oud-Hollands, geschept papier). Tussen de stempel en het papier zat het laagje folie. Doordat de stempel verwarmd werd, smolt het folie en hechtte het aan het papier.

Kun je deze techniek nu ook nog kiezen?
Jazeker, en dat zal het ook nog wel even blijven (zo niet: voor altijd). Diepdruk geeft namelijk een superstrak resultaat, zoals je hierboven ziet. Zulke fijne gouden lijntjes zó strak drukken, gaat je digitaal (in ieder geval voorlopig) niet lukken.

Daarbij is diepdruk wat statiger en chiquer dan digitale foliedruk. Het heeft een heel eigen look, die sommige ontwerpen gewoon nét dat beetje extra geeft. Als dat bij je kaartje past, kan de digitale methode niet aan diepdruk tippen. 

De moderne variant: digitale foliedruk
Bij digitale foliedruk wordt, net als bij diepdruk, eerst alles behalve de folie op het papier gedrukt. Daarna wordt er een polymeer (een soort lijm) aangebracht op het drukvel, alleen op de plekken waar de folie moet komen. Het drukvel gaat langs de rol met goud-, zilver- of koperfolie. Dat folie hecht zich aan het polymeer en de folie die niet hecht, blijft gewoon op de rol zitten. De laatste stap is een speciale vernislaag over de foliedelen, waardoor ze goed beschermd zijn tegen beschadiging. De vernis zorgt er ook voor dat de folie een beetje ‘op’ de kaart ligt. 

Voor deze methode is dus geen aparte preeg nodig. Dat maakt het een veel goedkoper proces. Een klein nadeel is dat je ontwerp (én het papier) er wel geschikt voor moet zijn. Zoals je al kon lezen, worden heel fijne lijntjes niet zo strak in digitale folie. 

Wanneer kies je voor digitale foliedruk?
Kort door de bocht kies je voor digitaal als de kosten van diepdruk niet opwegen tegen de baten. Soms voegt de traditionele diepdruk niet per se iets iets toe aan het ontwerp. En als je er bij het ontwerp al rekening mee houdt kun je ook met digitale foliedruk een hele mooie kaart maken. 

Omdat de kosten lager zijn, is digitale foliedruk ook geschikt voor kleinere oplages. Vooral bij een oplage van minder dan 65 stuks zijn de (opstart)kosten voor traditionele foliedruk zo hoog dat ik dit meestal afraad. En zo hebben ontwerpers en bruidsparen nog meer om uit te kiezen. Leuk toch? Het enige waar je rekening mee moet houden, is dat je ontwerp niet te fijntjes is.

Kortom...
Het ligt aan het ontwerp van je kaartje én aan je portemonnee of je beter kunt kiezen voor traditionele of moderne foliedruk, maar het toffe is: het is nu voor iedereen betaalbaar. Lang leve de techniek!